Thứ Sáu, 29/03/2024
32 C
Ho Chi Minh City

Không có container, không có toàn cầu hóa?

Kinh tế Sài Gòn Online

Kinh tế Sài Gòn Online

Không có container, không có toàn cầu hóa?

Nguyễn Quang Bình (*)

Phương thức chuyên chở bằng container thực sự đã làm thay đổi cục diện giao thương trên toàn thế giới. Hay nói như tờ The Economist, không có container, chắc không có chuyện “toàn cầu hóa”.

(TBKTSG) – Cho đến tận cuối thập niên 1980, khi vào làm việc tại TPHCM, bản thân tôi mới thấy được những con tàu vận tải biển chuyên chở hàng hóa chứa trong container, nhưng cũng chỉ là những con tàu nhỏ (feeders), trung chuyển hàng từ Việt Nam sang Singapore, Hồng Kông, Đài Loan… để nối vào một tàu mẹ khác (mother vessels), nghe nói lớn hơn nhiều.

Bấy giờ, giao hàng vào container khá hiếm hoi, thường dành cho các mặt hàng xuất nhập khẩu “sang trọng”. Do còn mới mẻ, cước vận tải container cao lắm, có thể lên tới vài ngàn đô la Mỹ cho mỗi container cho đoạn trung chuyển từ nước ta sang Singapore. Còn bình thường, hàng hóa như như gạo, cà phê, đậu mè, đường thô… đều được chở bằng tàu chở hàng rời.

Ai đã từng giao hàng lên tàu rời mới thấm được cảnh “trần ai khoai củ” của công tác xuất nhập khẩu bấy giờ. Hàng phải được huy động sẵn, lên hàng đúng lịch quy định nếu không sẽ chịu tiền phạt neo tàu rất cao, kiểm tra hầm hàng xem độ an toàn cho hàng mình gửi. Chưa hết, bao nhiêu chuyện phức tạp trên cầu cảng… hàng hóa bị móc rách, rơi vãi tung tóe để người phía dưới cầu “dọn vệ sinh sạch sẽ” đem về, mưa nắng thất thường cũng có thể làm hỏng chất lượng hàng hóa, năn nỉ ỉ ôi công nhân bốc vác tăng tốc hay làm nhẹ tay để tiết kiệm thời gian và giảm hao hụt hàng hóa…

Thế mà nay, khi quay lại một vài bến cảng, tất cả đều êm ru, tất cả như được xếp đặt, tất cả đều được thay bằng cần cẩu và xe nâng, hàng hóa như ngủ yên bình trong thùng container, không hề rỉ ra một tí gì… cho đến khi đem về tận kho hay được xếp lên tàu viễn dương cho chuyến hành trình tới cảng đến.

Trước đây, với tàu chở hàng rời, có khi nằm “há mồm” cả chục ngày chờ hàng… thì ngày nay, các cần cẩu khổng lồ trọng tải hàng bảy, tám ngàn tấn đã thay cho đội quân bốc xếp thời xưa. Chuyên chở bằng container thực sự đã giục con người ta chạy… vì nếu như trước đây, tàu rời phải nằm tại các bến cảng đến 90% lượng thời gian còn 10% lưu thông trên biển, thì nay tỷ lệ này đã đảo ngược, chỉ cần 10% thời lượng để “ăn hàng” tại các cảng và 90% là thời gian lênh đênh trên biển.

Phương thức chuyên chở bằng container thực sự đã làm thay đổi cục diện giao thương trên toàn thế giới. Hay nói như tờ The Economist, không có container, chắc không có chuyện “toàn cầu hóa”.

Ý tưởng chuyên chở hàng hóa bằng “thùng” đã có từ lâu, trước Chiến tranh thế giới thứ 2 kia. Nhưng, nền công nghiệp này chỉ được ứng dụng cách nay chưa đến 60 năm khi có một thương nhân người Mỹ, tên Malcolm MacLean, thuê một chiếc tàu chở dầu thô cũ chở 58 thùng nhôm từ New Jersey sang Houston (Mỹ). Bốc lên, hạ xuống gọn gàng, không đổ bể, tiết kiệm diện tích khối lượng chiếm dụng trên tàu… tại sao không làm nhiều thùng kích cỡ như nhau để dễ làm hàng, tiết kiệm nhân công, thời gian, tiền bạc…

Một số người cho rằng chi phí vận tải từ khi phát minh ra container đã giảm đến 97% và nếu như trước đây chi phí chuyên chở “ăn” trong hàng từ một phần ba hay thậm chí đến một nửa thì nay chi phí này chỉ chiếm một vài phần trăm…

Chỉ với một chặng đường không dài, cái “thùng” container nho nhỏ xinh xinh đóng góp cho nhân loại rất nhiều.

Nếu nói không ngoa, người phát kiến ra container có khác chi Archimedes khi phát hiện ra định luật đòn bẩy và nói “nếu cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ bẩy trái đất đi… ”.

(*)Giám đốc Công ty TNHH CTA Việt Nam

 

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây

Tin liên quan

Có thể bạn quan tâm

Tin mới