Có nên bỏ án tử hình với tội tham nhũng?
Vân Ly
 |
| Đại biểu Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật hình sự sửa đổi. Ảnh: Xuân An |
(TBKTSG Online) – Chiều 26-5, thảo luận tại tổ về dự án Bộ luật Hình sự sửa đổi, các đại biểu Quốc hội đã có nhiều ý kiến khác nhau về các nội dung trong bộ luật này như có nên bỏ án tử hình với tội danh tham nhũng, có cần quy định trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân…
Và sau đó, nhiều đại biểu cho rằng cần lấy ý kiến nhân dân về Luật hình sự sửa đổi, xem đó cũng là dịp tuyên truyền trong nhân dân về việc thi hành pháp luật.
Tranh luận về trách nhiệm hình sự với pháp nhân
Về vấn đề bổ sung quy định trách nhiệm hình sự với pháp nhân, các ý kiến của đại biểu Quốc hội còn rất khác nhau.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Đức Chung, Giám đốc Công an TP Hà Nội, không đồng tình việc đưa nội dung quy định truy tố pháp nhân vào luật hình sự vì truy tố pháp nhân là rất khó. Hơn nữa, thực tế đã có những luật khác điều chỉnh nội dung này, ví dụ Luật Hành chính, Luật Doanh nghiệp quy định tước giấy phép…
Trái với quan điểm của ông Chung, đại biểu Quốc hội Huỳnh Thanh Tùng (Sóc Trăng) lại cho rằng, thực tế hàng loạt vụ gây ô nhiễm môi trường lớn do các doanh nghiệp (pháp nhân) gây ra nhưng không bị truy tố hình sự là không hợp lý. Minh họa cho quan điểm này, ông Tùng nêu ra hàng loạt ví dụ như việc công ty Vedan năm 2008 làm ô nhiễm sông Thị Vải, thiệt hại cho người dân rất lớn nhưng chỉ bị phạt hành chính chưa đến 300 triệu đồng; gần đây nhất là vụ Công ty cổ phần Nicotex Thanh Thái chôn thuốc trừ sâu và hóa chất độc hại ở Thanh Hóa cũng chỉ bị xử phạt trên 400 triệu đồng, không bồi thường dân sự, không ai phải chịu trách nhiệm hình sự…
“Chưa kể đến trong lĩnh vực kinh tế, hiện nay có nhiều công ty có hành vi chuyển giá với mức vi phạm khổng lồ. Các chế tài hành chính là có nhưng không ăn thua so với chế tài về hình sự. Trong khi đó chế tài hình sự dễ áp dụng hơn,” ông Tùng nói.
Do đó, ông Tùng tuy tán thành chủ trương tránh hình sự hóa các quan hệ về kinh tế, nhưng vẫn cho rằng cần có quy định truy tố pháp nhân trong luật hình sự.
Đại biểu Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cũng tán thành quan điểm xử lý hình sự đối với pháp nhân. Không chỉ với các vụ Vedan, Nicotex mà cả qua các vụ Vinashin, Vinalines, OceanBank, ACB… cho thấy, nếu không xử hình sự với pháp nhân thì trong thời đại này, bộ phận “cổ cồn” có khả năng phá hoại gấp hàng ngàn lần việc mang cần cẩu ra công trường và làm chết người.
Có nên bỏ án tử hình với tội tham nhũng?
Về đề xuất bỏ án tử hình đội với tội tham nhũng trong dự án Luật hình sự sửa đổi, đại biểu Quốc hội Nguyễn Đức Chung, Hà Nội cho biết thực tế đã có chuyện án tử hình giảm xuống 20 năm, rồi từ 20 năm xuống 18 năm. Ông Chung cho rằng nên để hình phạt tử hình đối với tội phạm tham nhũng để có tính răn đe. Bởi trong khi người nghèo không có điều kiện sinh sống, phải vận chuyển ma tuý để sinh sống vẫn phải chịu án tử hình, thì những người có chức vụ, kiến thức lại tham ô tham nhũng số tiền lớn mà lại không áp dụng án tử hình là không công bằng.
Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Quốc hội Đinh Xuân Thảo và Bùi Thị An (Hà Nội) cũng cho rằng không thể bỏ hình phạt tử hình với tội tham nhũng.
Về vấn đề giảm hình phạt tử hình, đại biểu Quốc hội Sùng A Hồng (Điện Biên) cho hay ông đồng tình. Nhưng ông còn băn khoăn về việc nếu giảm tử hình nhưng với một số tội danh bị tù chung thân vĩnh viễn, sao lại không giảm án? Nếu không tử hình, thì tội danh chung thân đến thời điểm nào đó phải được giảm án, như thế mới nhân văn. "Còn không tử hình mà không giảm với án chung thân thì còn quá cả tử hình," ông Hồng nói.
Còn với định hướng tăng phạt tiền để giảm tội hình sự, đại biểu Hồng cho rằng, với tội phạm hình sự thì không nên đặt vấn đề tiền, tiền chỉ là hình phạt bổ sung; còn đã đặt vấn đề tiền thì chuyển sang luật xử phạt hành chính. Theo ông Hồng, với xử lý hình sự là phải ngăn chặn, cưỡng chế, không nên đặt vấn đề nếu không nộp phạt tiền thì bị hình sự. Như vậy chỉ có người nghèo đi tù còn người giàu thì không.
Các đại biểu Bùi Thị An, Trần Thị Quốc Khánh, Phạm Huy Hùng, Nguyễn Đình Quyền phản đối việc bỏ án tử hình với tội phá hoại hòa bình, tội tham nhũng, tội ma túy cũng như quy định không áp dụng hình phạt tử hình với người phạm tội trên 70 tuổi.
Đại biểu An cho rằng ai đã qua chiến tranh mới hiểu giá trị vô giá của hòa bình. Khi có chiến tranh, người dân chỉ mong hòa bình để cuộc sống được bình yên, con cái được học hành. Do đó, chúng ta không thể nào cho phép bỏ mức án tử hình với tội phá hoại hòa bình.
Cũng tại thảo luận ở tổ chiều 26-5, đại biểu Quyền cho rằng ta đưa quan điểm bỏ án tử hình để đáp ứng hội nhập quốc tế, nhưng cũng nên lưu ý là các điều ước quốc tế đều có quy phạm tùy nghi và bắt buộc, không nhất thiết quốc tế cấm thì ta phải làm theo. Không nên bỏ án tử hình bằng mọi giá để phúc đáp ứng yêu cầu quốc tế, mà phải trên cơ sở tổng kết thực tiễn đất nước, theo hướng giảm dần hình phạt tử hình, ông Quyền nói.
Liên quan:
