Dự án Luật Biểu tình: chờ đến bao giờ?
Quang Chung
Nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng từng bức xúc trước việc Chính phủ xin lùi dự án Luật bBểu tình Ảnh: tuoitre.vn |
(TBKTSG Online) – Dự án Luật Biểu tình không có tên trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2016-2017 của Quốc hội, theo nội dung tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa công bố tại Quốc hội sáng nay, 26-7.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định, cho biết dự án Luật Biểu tình đã được đưa vào chương trình cho ý kiến tại kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa 13 để kịp thời thể chế hóa quy định của Hiến pháp năm 2013. Tuy nhiên, do đây là dự án luật khó, lại chưa có thực tiễn, cần có thêm thời gian tiếp tục nghiên cứu, nên đã lùi thời gian trình dự án luật này.
Cũng theo ông Định, Chính phủ đã đề nghị đưa dự án Luật Biểu tình vào chương trình cho ý kiến tại kỳ họp thứ 3 và thông qua tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa 14, nhưng qua quá trình chuẩn bị cho thấy nhiều vấn đề quan trọng trong dự án vẫn còn ý kiến khác nhau; hồ sơ của dự án chưa đầy đủ. Do đó, chưa đủ cơ sở để báo cáo Quốc hội đưa dự án này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2016-2017.
Vậy là dự án Luật Biểu tình – một dự án luật được xã hội mong đợi từ bao năm nay lại một lần nữa “lỗi hẹn”. Bởi từ kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa 13 (tháng 11-2011), Quốc hội đã ra nghị quyết đưa Luật Biểu tình vào danh mục chuẩn bị và dự kiến sẽ thông qua trong nhiệm kỳ này.
Tuy nhiên, sau vài kỳ họp, tiến độ của dự luật này bị trì hoãn do Quốc hội tập trung sửa đổi Hiến pháp. Và, khi Hiến pháp 2013 ra đời, với hàng loạt quy định đề cao quyền con người, quyền công dân, quyền tự do, dân chủ… dự án Luật Biểu tình lại được tái khởi động vì tính cấp thiết.
Thực tế, trước yêu cầu của thực tiễn, tại kỳ họp thứ 7, tháng 5-2014, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 70, đưa dự án Luật Biểu tình ra lấy ý kiến Quốc hội vào kỳ họp thứ 9 (5-2015) và thông qua tại kỳ họp thứ 10 (10-2015). Nhưng một năm sau, tại kỳ họp thứ 9, Chính phủ đề nghị lùi thời gian trình dự luật Biểu tình sang Kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa 14.
Dù Quốc hội chỉ chấp nhận cho lùi việc trình dự luật Biểu tình đến kỳ họp 11 (3-2016) để cho ý kiến, theo Nghị quyết 89 của Quốc hội, nhưng tại phiên họp 45 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra trung tuần tháng 2-2016, Chính phủ lại cho biết vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau nên chưa thể trình Luật Biểu tình.
Đến hôm nay, sau 5 năm soạn thảo, “số phận” của dự án Luật Biểu tình không những không có tiến triển mà còn bị đưa ra khỏi chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2016-2017 của Quốc hội – vẫn với chỉ một nguyên nhân duy nhất là nhiều vấn đề quan trọng trong dự án vẫn còn ý kiến khác nhau.
Qua những lần trì hoãn trình trình dự án Luật Biểu tình có thể thấy chí ít trong lĩnh vực lập pháp, là hoạt động hàng đầu của Quốc hội, các nghị quyết của Quốc hội về việc này có hiệu lực không cao, không thực hiện cũng không sao! Vì thực tế chưa thấy ai chịu trách nhiệm về việc không hoàn thành nghị quyết xây dựng luật.
Trong khi, theo Hiến pháp, nghị quyết của Quốc hội có hiệu lực pháp lý không kém những đạo luật khác.
Thậm chí, trong kỳ họp Quốc hội hồi tháng 2-2016, khi Chính phủ xin lùi trình dự án Luật Biểu tình, ông Nguyễn Sinh Hùng , (lúc đó) với cương vị là Chủ tịch Quốc hội, nói: “Thường vụ Quốc hội không đồng ý với việc lùi”. Ông Hùng gay gắt: “Tại sao cứ lùi đi lùi lại mãi, do làm không được hay không chịu làm? Chương trình là Quốc hội quyết định, Bộ Chính trị cũng đã quyết định đưa vào chương trình rồi…”.
Dù Quốc hội, Bộ Chính trị đã “quyết rồi”, nhưng số phận của dự án Luật Biểu tình cuối cùng vẫn hẩm hiu. Cho dù, Hiến pháp 2013 xác định: quyền biểu tình là quyền cơ bản của công dân.