Thứ Sáu, 29/03/2024
32 C
Ho Chi Minh City

Không mua điện từ EVN, có được không?

Kinh tế Sài Gòn Online

Kinh tế Sài Gòn Online

Không mua điện từ EVN, có được không?

Lan Nhi

(TBKTSG Online) – Việt Nam đang ở những năm đầu tiên thực hiện thị trường phát điện cạnh tranh với việc khoảng 30% các nhà máy phát điện chào giá trên thị trường bán điện cạnh tranh cho người mua duy nhất là Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Nhưng ngay từ bây giờ, việc thí điểm mua điện trực tiếp từ các công ty tư nhân sản xuất năng lượng tái tạo mà không cần thông qua EVN đã được tính đến.

Không mua điện từ EVN, có được không?
Các tổng công ty phát điện cũng sẽ phải cạnh tranh với các nhà máy sản xuất điện tư nhân trên thị trường bán lẻ điện cạnh tranh. Ảnh: EVN

EVN đang xây dựng Đề án thị trường bán lẻ điện cạnh tranh thí điểm, dự kiến sẽ trình Bộ Công thương phê duyệt trong tháng 7-2019. Đây là các bước chuẩn bị cho thị trường bán lẻ điện cạnh tranh, dự kiến sẽ vận hành chính thức vào năm 2023.

Thí điểm thị trường mua bán điện cạnh tranh

Để chuẩn bị cho lộ trình tiến đến thị trường bán lẻ điện cạnh tranh, cơ chế mua bán điện trực tiếp mang tính thí điểm sẽ được Chương trình Năng lượng phát thải thấp Việt Nam (V-LEEP) hợp tác với Cục Điều tiết điện lực (ERAV) triển khai, dự tính sẽ mời 200 khách hàng tiềm năng, chủ yếu là các công ty có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam đấu thầu mua điện trực tiếp từ các công ty tư nhân sản xuất nguồn năng lượng tái tạo. 200 doanh nghiệp này sẽ sử dụng 100% nguồn năng lượng tái tạo trong sản xuất, kinh doanh.

Nếu được Chính phủ phê duyệt phương án thí điểm, dự án sẽ mời các nhà máy sản xuất năng lượng tái tạo có công suất từ 5MWp đến 60MWp tham gia bán lẻ điện trực tiếp, với tổng quy mô thí điểm không quá 300 MW. Nhà đầu tư sẽ tìm đối tác và đầu tư dự án dựa trên năng lực, thỏa thuận bán điện trực tiếp qua chương trình thí điểm. Việc mua lẻ điện trực tiếp không thông qua EVN dự kiến sẽ làm cho giá điện cao hơn. Nhưng với việc mua bán năng lượng tái tạo thì những lợi ích lan tỏa của việc sử dụng chứng chỉ xanh trong hoạt động sản xuất sẽ làm lợi cho doanh nghiệp ở nhiều mặt khác, ví dụ như vay vốn ngân hàng…

Việc tìm ra cơ chế mua bán điện trực tiếp là cần thiết cho thị trường bán lẻ điện cạnh tranh. Bởi theo Quyết định 58 của Thủ tướng Chính phủ, ngoại trừ lĩnh vực quản lý lưới điện phân phối do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, lĩnh vực kinh doanh bán lẻ điện sẽ được cổ phần hóa phù hợp với lộ trình hình thành và phát triển các cấp độ thị trường điện lực. Nhà nước nắm giữ trên 50%- 65% cổ phần tại các doanh nghiệp sẵn có.

Hiện tại, EVN đã hướng dẫn các tổng công ty điện lực triển khai hạch toán tách bạch chi phí khâu phân phối và khâu bán lẻ điện từ ngày 1-1-2016. Việc tách bạch về mặt tổ chức nhằm tạo thuận lợi cho việc hạch toán tách bạch chi phí khâu phân phối và khâu bán lẻ điện trong giai đoạn thị trường bán buôn điện cạnh tranh, tiến tới tách bạch về tổ chức giữa hai khâu này trong thị trường bán lẻ điện cạnh tranh.

Chọn lựa thời điểm thích hợp

Thị trường bán buôn điện sẽ hoạt động đầy đủ vào năm 2021. Tại thời điểm đó, những khách hàng lớn như các khách hàng công nghiệp lớn cũng như 5 tổng công ty điện lực có thể ký hợp đồng trực tiếp với các đơn vị phát điện của Nhà nước và tư nhân để đáp ứng nhu cầu năng lượng. Còn từ năm 2023, các nguồn phát điện và các công ty phân phối sẽ cạnh tranh để cung cấp cho khách hàng công nghiệp, thương mại và hộ gia đình.

Theo ông Franz Gerner, điều phối viên nhóm chuyên gia năng lượng thuộc Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam, việc mở rộng thị trường mang tính cạnh tranh cho tất cả các nhóm khách hàng có thể có lợi nhưng thời điểm mở cửa thị trường bán lẻ cạnh tranh là rất quan trọng. WB khuyến nghị Chính phủ nên xem xét kinh nghiệm quốc tế về chi phí và lợi ích của việc vận hành thị trường bán lẻ cạnh tranh cũng như thời điểm vận hành.

Theo vị chuyên gia này, kinh nghiệm từ các nước Mỹ Latinh cho thấy hầu hết các quốc gia đã ngừng thị trường bán lẻ cạnh tranh  khi nhu cầu điện tiếp tục tăng nhanh và các khoản đầu tư mới vào phát điện và và lưới điện không đến do sự bất định của việc vận hành thị trường bán lẻ cạnh tranh.

Mời đọc thêm:

Tăng giá mua điện đầu vào cho các nhà máy bán điện cho EVN

BÌNH LUẬN

Vui lòng nhập bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn ở đây

Tin liên quan

Có thể bạn quan tâm

Tin mới